دانشگاه آزاد اسلامی سبزوار - جستجو در پایان‌نامه‌ها

پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد: انسیه بیاری، ۱۳۹۲

آموزه های اخلاقی و تربیتی مرزبان نامه و اخلاق ناصری

اخلاق را می توان مرزهای انسانیت دانست . این مرزها در اثر تلاقی دین ، فرهنگ ، موازین اجتماعی شکل می گیرد . در طول دوره های مختلف تاریخ ایران که سراسر فراز و نشیب است و هجوم بیگانگان را می توان در جای جای آن مشاهده کرد مسائل مختلفی به عنوان نکات اخلاقی در اولویت شاعران و نویسندگان قرار می گیرد. ریشه ی اخلاق گرایی در ادبیات فارسی به دوره ی پیش از اسلام بازمی گردد و می توان در این دوران نمونه هایی از کتاب های در شرح کلمات قصار اخلاقی, همچنین پندنامه ها و اندرزنامه ها اشاره کرد. در دوران بعد از اسلام نیز بخش حکمت چه در بعد عملی و چه در بعد نظری به شکوفایی می رسد و می توان نظیره ی فراوانی را در شرح مضامین اخلاقی نام برد که اخلاق ناصری اثر خواجه نصیرالدین طوسی و مرزبان نامه معروف ترین این آثار است . اخلاق ناصری، کتابی است که به جزءجزءمقولات اخلاقی از رفتارهای روزانه و فردی تا بحث هایی در باب خانواده و تعالیم فرزند و انتخاب همسر و از دیگر بعد تا مباحث اجتماعی پرداخته است. همچنین می توان مرزبان نامه را یک اثر سیاسی اجتماعی دانست که در شرایطی شکل گرفت که آل باوند در ضعف سیاسی قرار گرفته بود . این کتاب نیز در قالب داستان هایی به توضیح پاره‌ای مباحث اخلاقی و حکمی می پردازد. در رساله ی فوق به بررسی مضامین اخلاقی در مرزبان نامه و اخلاق ناصری پرداخته خواهد شد. روش انجام کار بدین شکل است که ابتدا بررسی در باب اخلاق و دسته بندی های آن صورت گرفت ، به طور کلی می توان این دسته بندی ها را با توجه به حیطه ی آن‌ها در قالب هایی همچون تهذیب اخلاق(رذایل و فضایل اخلاقی) ، سیاست مدن ، تدبیر منزل تقسیم بندی نمود . سپس با مطالعه متن مرزبان نامه و اخلاق ناصری به جستجوی این مضامین پرداخته شد . سپس نمونه‌هایی از آن از داخل متن استخراج گردیدو به همراه تحلیل ذکر گردید.

کلیدواژه‌ها: مرزبان نامه، اخلاق ناصری، سیاست مدن، تدبیر منزل

M.A. Thesis:

Moral and training teachings in Marzbannameh and Akhlagh-e-Naseri

Morality can be enumerated as humanity boundaries. These boundaries are formed by confluence of religion, culture and social scales. Different matters were maoral points for poets and writers because the history of Iran is full of ups and dowes during different eras and the invasion of foreigners coan be observed in different places. The root of morality in Persian literature refers to era before Islam and in this eras there are some books describing moral aphorisms such as pandnames and Andarznames. In post- Islam era which some fprt of philosophy either practical dimention or the retical dimention was dehisced and we can name differint examples of moral purports, and Akhlagh Naseri by Khaje Nasir- al- Din Toos: and Marzbanname are the most famous examples. Akhlagh Naseri is a book proceeding different moral categories from personal and daily behaviors to discussions about family and education of offspring and choosing of sponse and also social subjects. Marzbanname can be enumerated a social- Political work which formed in conditions that Al Bavand was in political weakness. This book etplains moral and axiomatic subjects in the shapeof stories. In the present thesis, moral purports in Marzbanname and Akhlagh Naseri will be considered. This thesis is done in a way that at firs a consideration about morality and its categories is done and generally these categories can be divided to miral refinement (moral merits and meannesses), political science, household management. Then with the study of Marzbanname and Akhlagh Naseri's texts, these purports are searched. Then some examples from the text are derived and mentioned according with analysis.

Keywords: Marzbanname, Akhlagh Naseri, political science, household management