پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد: مژگان غفوری، ۱۳۹۷
کیفیت ابراز قصد انشای معتبر در عقد نکاح (مطالعه تطبیقی در فقه و حقوق )
تمامی عقود برای انعقاد به قصد انشاء احتیاج دارند، قصدانشاء همان جوهرهی اصلی شکل گیری عقد است و آن، به این معناست که هرگاه دو نفر تصمیم گرفتند با هم یک معاملهای داشته باشند و هر یک مالک چیزی شوند که در ید دیگری است، این تصمیم خود را با رضایت قلبی باید به مرحله اجرا برسانند. ابراز قصد انشاء ممکن است به وسیلهی لفظ باشد یا فعل و یا ایماء و اشاره. به علت اهمیت عقد نکاح نزد شارع مقدس و قانونگذار و همچنین آثار مهمی که بر فرد و جامعه دارد، نحوهی شکل گیری و اطمینان از صحت آن بسیار مهم است. در میان فقهای متقدم انعقاد فعلی عقد نکاح جایگاه چندانی ندارد و بیشتر فقها سعی کردهاند با بحث از شرایط ایجاب و قبول مثل الفاظ ایجاب و قبول، ماضی بودن عقد نکاح و شرایط دیگر، نظر خود بر عدم جریان معاطات در نکاح را روشن سازد. اما در میان فقهای متاخر، کسانی با توجه به کلیات آیات و روایات بر این نظرند که عقد نکاح میتوانداز طریق افعال ایجاد شود. مطابق ماده 191 قانون مدنی ، آنچه که سازنده عقد است ، « قصد » می باشد که باید تحت شرایطی که مقنن در قانون برای آن تعیین نموده است ابراز گردد . از آنجایی که قانونگذار این ماده را در قواعد عمومی قرارداد ها گنجانده است ، بنابراین رعایت آن در تمامی قراردادها الزامی می باشد . با این وجود در عقد نکاح علاوه بر شرایط موجود در قواعد عمومی قراردادها ، در فقه یکسری شرایط دیگر نیز برای صحت ابراز قصد انشاء معتبر در عقد نکاح پیش بینی شده است ، که قانونگذار به آنها اشاره ای ننموده است ، اما با این وجود این مسائل در عرف جامعه مطرح می باشند ، وگویی از شرایط اساسی برای ابراز قصد محسوب می شوند .
کلیدواژه‌ها:
ابراز انشای معتبر، عقد نکاح، فقه و حقوق، قصد انشاء.