مرتضی معظمی خواه، ۱۴۰۳
اثر مدیر یت سود و کیف یت حسابرس ی بر ه زینه حقوق صاحبان سها م
یکی از موضوعهای مهمی که اخیرأ مورد توجه پژوهش های حسابداری قرارگرفته است، هزین هی حقوق
صاحبان سهام و مسائل مربوط به آن م یباشد و این موضوع یکی از مفاهیم اساسی در حسابداری به شما ر
میرود. هزینهی حقوق صاحبان سهام از دو بعد برو نسازمانی و درونسازمانی مهم است. از بعد برونسازمانی،
هزین هی حقوق صاحبان سهام در ارزشیابی اوراق بهادار و ارزیابی عملکرد شرکت مور د استفاده قرار میگیرد، از
بعد درو نسازمانی نیز هزین هی حقوق صاحبان سهام در تصمیمهای مربوط به تعیین اولوی تهای سرمای هگذاری،
تعیین ساختار سرمای هی بهینه و ارزیابی عملکرد بخ شها، نقش کلیدی دارد. به همین دلیل کاهش هزین ه ی
حقوق صاحبان سهام از دو بعد برونسازمانی و درو نسازمانی برای شرکت و سرمای هگذاران اهمیت دارد.با
توجه به شرایط بازار سرمای هی ایران، ب هخصوص وضعیت بازار بورس اوراق بهادار، سهامداران و
تصمیمگیرندگان مالی نیازمند، اطلاعات مالی شفاف و مبتنی بر واقعیت هستند که بتوانند تصمی مهای بهتر و
کاراتری را اتخاذ نمایند. یکی از معیارهای کارایی بازار بورس و اوراق بهادار، کاهش هزین ههای شرک تها
ب هخصوص هزینههای حقوق صاحبان سهام برای افزایش میزان سودآوری شرک تها میباشد. این معیار زمانی
میتواند رخ دهد، که شرک تها توانایی لازم در افشای کیفیت سود خود را داشته باشند و در پروژ هها و
طرحهای سرمای هگذاری مشارکت نمایند که سودآورتر باشد و تحت این شرایط افشای اطلاعات میتواند نشان
از عملکرد مطلوب شرک تها برای آینده باشد. این موضوع عد متقارن اطلاعاتی و شکاف بین اطلاعات مدیران
شرک تها و سهامداران را کاهش میدهد و منجر به کاهش هزین ههای حقوق صاحبان سهام شرک تها میشود. لذا
نتایج این پژوهش م یتواند به تدوین سیاس تهای سرمای هگذاری آتی شرک تها و سهامداران کمک کند و باعث
گردد کارایی سرمای ههای آ نها افزایش یاب د
هدف از انجام این پژوهش بررسی رابطهی بین مدیریت سود و هزینهی حقوق صاحبان سهام با نقش
تعدیلی کیفیت حسابرسی میباشد .
این پژوهش دارای سه سئوال به شرح زیر میباشد :
1 - آیا بین مدیریت سود و هزینهی حقوق صاحبان سهام ارتباط وجود دارد ؟
2 - آیا بین کیفیت حسابرسی و هزینهی حقوق صاحبان سهام ارتباط وجود دارد؟
136
3 - هطبار یسرباسح تیفیک ایآ هنیزه و دوس تیریدم نیب ی یم لیدعت ار ماهس نابحاص قوقح ی ؟دنک
با توجه به سئوالهای پژوهش، فرضیههای پژوهش نیز به شرح زیر تبیین گردید :
فرضیهی اول؛ بین مدیریت سود و هزینهی حقوق صاحبان سهام رابطهی معنیداری وجود دارد.
فرضیهی دوم؛ بین کیفیت حسابرسی و هزین هی حقوق صاحبان سهام رابطهی معنیداری وجود دارد.
فرضیهی سوم؛ کیفیت حسابرسی رابط هی بین مدیریت سود و هزینهی حقوق صاحبان سهام را تعدیل میکند .
این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت، یک پژوهش توصیفی با تأکید بر روابط همبستگی
است، زیرا از یک طرف وضع موجود را بررسی م یکند و از طرف دیگر، رابطهی بین متغیرهای مختلف را با
استفاده از تحلیل رگرسیون، تعیین م ینماید . علاوه براین، در حوزهی مطالعات پسرویدادی )استفاده از
اطلاعات گذشته( قرار م یگیرد و مبتنی بر اطلاعات واقعی صورتهای مالی شرک تهای پذیرفته شده در بورس
اوراق بهادار تهران و سایر اطلاعات واقعی است که با روش استقرایی به کل جامعهی آماری قابل تعمیم خواهد
بود. تجزیه و تحلیل داد هها در دو بخش آمار توصیفی و استنباطی انجام م یشود. در بخش آمار توصیفی از
شاخ صهای مرکزی میانگین و میانه و شاخص پراکندگی انحراف معیار استفاده خواهد شد. و در بخش آمار
استنباطی از رگرسیون چند متغیره با استفاده از داد ههای ترکیبی استفاده میشود. برای تعیین نوع روش به-
کارگیری داد ههای ترکیبی، از آزمون F لیمر استفاده میشود.
بر اساس پژوهش انجام شده نتایج ذیل حاصل گردید:
بین مدیریت سود و هزین هی حقوق صاحبان سهام رابط هی معن یداری وجود دار د
برای بررسی معناداری کل مدل از آزمو ن F استفاده گردید. با توجه ب هاحتمال آماره F محاسب ه شده ) 0.0019 (، م یتوان
ادعا نمود که مدل رگرسیونی برازش شده معنادار است. با توجه به ضریب تعیین مدل برازش شده م یتوان ادعا نمود،
حدود 68 درصد از تغییرات در متغیر وابسته مدل )هزینه حقوق صاحبان سهام(، توسط متغیرهای مستقل توضیح داده
137
م یشود. بطور قطع بین مدیریت سود و هزین هی حقوق صاحبان سهام رابط هی معن یداری وجود دارد. مدیریت سود،
قابلیت اتکا به صورت های مالی را کم می کند و لذا سهامداران ریسک این موضوع را به هزینه حقوق صاحبان سهام
اضافه می نمایند .
بین کیفیت حسابرسی و هزین هی حقوق صاحبان سهام رابط هی معن یداری وجود دارد .
گزارش حسابرسی یک ابزار نظارتی است.بنابراین صورتهای مالی حسابرسی شده با کیفیت بالا از قابلیت اتکا و اعتماد
بیشتری نزد سهامداران برخوردار خواهند بود که باعث کاهش ریسک سرمایه گذاری وکاهش هزینه حقوق صاحبان سهام
میگردد . لذا با اطمینان می توان گفت بین ک ی ف ی ت حسابر س ی و هزین هی حقوق صاحبان سهام رابط هی معن یداری وجود
دارد .
فرضی هی سوم: کیفیت حسابرسی رابط هی بین مدیریت سود و هزین هی حقوق صاحبان سهام را تعدیل م یکند .
مدیران م یتوانن د از آگاهی خود دربار ه ی فعالی تها ی تجاری شرکت برای بهبود اثربخشی صور تها ی مالی، ب هعنوا ن
ابزاری برای انتقال اطلاعات به سرمای هگذارا ن و اعتباردهندگان بالقوه، استفاده نمایند. باای نحا ل، چنانچه مدیران برای گمرا ه
کرد ن استفاد هکنندگا ن صور تها ی مالی از طریق اعمال اختیارات خود در زمین هی گزین شها ی حسابداری در گزارشگری
مالی، انگیز ههای ی داشته باشند، احتمال م یرو د مدیریت سود رخ ده د )آهنگری و شا هکرمی ، 1399 . )
از آنجا که هدف حسابرس،ایجاد اطمینان نسبت به صورت های مالی است،لذا کیفیت حسابرسی به معنی عاری بودن
صورت های مالی حسابرسی شده از تحریف های با اهمیت است.بر اساس تعریف دی آنجلو کیفیت حسابرسی
عبارتست از ارزیابی بازار از احتمال این که حسابرس موارد تحریف های با اهمیت در صورت های مالی صاحب کار را
کشف و گزارش دهد. لذا صاحبان سهام می توانند با اطمینان نسبت به اطلاعات ارائه شده نسبت به دارایی خود تصمیم
138
گیری نمایند.بنابراین کیفیت حسابرسی نقش اساسی در تعدیل رابطه بین مدیریت سود و هزینه حقوق صاحبان سهام
دارد .
برای آزمون فرضیه سوم پژوهش، برای بررسی معناداری کل مدل از آزمو ن F استفاده گردید. با توجه ب هاحتمال آماره F
محاسب ه شده ) 0.0000 (، م یتوان ادعا نمود که مدل رگرسیونی برازش شده معنادار است و با اطمینان می توان گفت که
کیفیت حسابرسی، رابط هی بین مدیریت سود و هزین هی حقوق صاحبان سهام را تعدیل م یکند .
با توجه به نتایج پژوهش پیشنهادهای زیر مطرح می شود :
1 - سازمان بورس و اوراق بهادار باید با تقویت ابزارهای نظارتی و سایر سازوکارهای مناسب، ارتقای کیفیت
واحد حسابرسی داخلی شرکت های تحت نظارت را بهبود دهد.
2 - پژوهش های بیشتری درخصوص شناسایی معیارهای کیفیت حسابرسی داخلی برای محیط ایران انجام شود
تا به متقن تر شدن هرچه بیشتر معیارهای مذکور کمک کند و در صورت لزوم، معیارهای کنونی اصلاح شود.
3 - سازمان بورس و اوراق بهادار، شرکت ها را به افشای وضعیت واحد حسابرسی داخلی برای هریک از
معیارهای کیفیت حسابرسی داخلی ملزم کند
کلیدواژه‌ها:
سازمان بورس و اوراق بهادار، شرکت ها را به افشای وضعیت واحد حسابرسی داخلی برای هریک از معیارهای کیفیت
Thesis:
The effect of profit management and audit quality on the cost of equity
One of the important issues that has been recently paid attention to is equity and related issues, and this issue is considered one of the basic concepts in accounting. The rights of shareholders are important from two external and internal dimensions
From the external perspective, the cost of equity is used in the evaluation of securities and the evaluation of the company's performance. From the internal perspective, the cost of equity plays a key role in decisions related to determining investment priorities, determining the optimal capital structure, and evaluating the performance of departments.
For this reason, reducing the cost of equity from both internal and external dimensions is important for the company and investors. Considering the conditions of the Iranian capital market, especially the state of the stock market, shareholders and financial decision makers need transparent financial information based on It is true that they can make better and more efficient decisions.
One of the efficiency criteria of the stock market and securities market is reducing the costs of companies, especially the costs of equity to increase the profitability of companies. This criterion can occur when companies have the necessary ability to disclose the quality of their profits and participate in projects and investment plans that are more profitable, and under these conditions, disclosure of information can indicate the desired performance of companies for the future.
This issue reduces the information asymmetry and the gap between the information of company managers and shareholders and leads to the reduction of the costs of equity rights of companies. Therefore, the results of this research can help formulate the future investment policies of companies and shareholders and increase the efficiency of their capital.
The purpose of this research is to investigate the relationship between earnings management and the cost of equity with the moderating role of audit quality.
This research has three questions as follows:
1- Is there a relationship between profit management and cost of equity?
2- Is there a relationship between audit quality and cost of equity?
3- Does audit quality moderate the relationship between earnings management and cost of equity?
Keywords:
Does audit quality moderate the relationship between earnings management and cost of equity