پایاننامهی کارشناسی ارشد: محمود طالب الحق، ۱۳۹۸
چالش های حقوقی سرمایه گذاری خارجی در بازار بورس و اوراق بهادار ایران
وضعیت قانونی سرمایه گذاری خارجی در حقوق ایران مراحل مختلفی را پشت سر گذاشته است. مقررات محدود کننده و سختگیرانه تا قوانینی که برای سرمایه گذاران خارجی مطلوبیت افزونتری داشتند و در نهایت بذل توجه خاص و تخصصی به فرایند سرمایه گذاری خارجی، خصوصیاتی است که در هر کدام از قوانین و مقررات مرتبط با سرمایه گذاری خارجی، تبلور خاصی یافته اند. بازار سرمایه نیز به عنوان یکی از گزینه هایی که دارای قابلیت فراوان برای جذب سرمایه های خارجی می باشد از نظر قانونگذار دور نمانده است و هرچند که در منابع قانونی اولیه سرمایه گذاری خارجی به طور کلی تمامی بخش های اقتصادی از جمله بازار سرمایه شامل این قوانین می گردیدند لکن در دوره های اخیر و بعد از برنامه چهارم توسعه، این شکل از سرمایه گذاری با دید تخصصی تری نگریسته شد لکن آنچه که باعث تأسف می گردد آن است که در هر دوره ای از قانونگذاری، قسمتی از بازار سرمایه و یا توانایی های آن مغفول مانده است و علیرغم وجود آیین نامه تخصصی سرمایه گذاری خارجی در بازار سرمایه، باید به ناچار قانون تشویق و حمایت از سرمایه گذاری خارجی را در این موارد مجرا دانست. امری که خود باعث ایجاد توالی فاسد زیادی گردیده است از جمله آنکه با وجود اصل مهم حفظ کلیت و انسجام بازار، هر بخش از بازار سرمایه تحت حاکمیت اراده متفاوتی از قانونگذار گردیده که برای نمونه می توان به عدم شمول آیین نامه اجرایی بند (ج) ماده 15 قانون برنامه چهارم توسعه و همچنین آیین نامه سرمایه گذاری خارجی در بورس و بازار خارج از بورس، در خصوص بورس کالای ایران اشاره نمود که تمامی این نقایص در مجموع باعث می گردد که از تمامی ظرفیت های ممکن سرمایه گذاری خارجی در بازار سرمایه استفاده نگردد و یا اینکه سرمایه گذار خارجی با توجه به وضعیت مبهم و عدم شمول مقررات تخصصی بر حیطه های خاص از جمله بورس کالا دچار سردرگمی گردیده و در نتیجه تمایل کمتری به وارد نمودن سرمایه خود پیدا نماید. از این رو بررسی دقیق تمامی منابع قانونی سرمایه گذاری خارجی در بازار سرمایه با لحاظ دو قانون مادر در این زمینه یعنی قانون تشویق و حمایت سرمایه گذاری خارجی و قانون بازار اوراق بهادار و تبیین دقیق آنها با هدف شناسایی و رفع نقایص این الزامات ضروری است.
کلیدواژهها:
بازار بورس ، اوراق بهادار ، سرمایه گذاری خارجی، چالش های حقوقی
M.A. Thesis:
Legal challenges of foreign investment in the stock market of Iran
The legal status of foreign investment in Iranian law has gone through several stages. The restrictive and stricter regulations to the laws that were more favorable to foreign investors and ultimately the special attention paid to the foreign investment process are the characteristics that have been crystallized in each of the foreign investment laws and regulations. The capital market, as one of the many options for attracting foreign capital, has not been left out of the legislature's mind, though in the primary legal sources of foreign investment in general all economic sectors, including the capital market, include these rules. But in recent times, and after the Fourth Development Plan, this form of investment has been looked at in a more specialized way, but what makes it unfortunate is that in any era of legislation, part of the capital market or the capabilities It has been neglected, and despite the existence of specialized foreign investment regulation in the serum market I need to have the support and encouragement of foreign investment in the channel, he said. This has led to many corrupt sequences, including that, despite the important principle of maintaining market integrity and consistency, each segment of the capital market has been governed by a different will from the legislator, which may include, for example, the exclusionary rule (c). Article 15 of the Fourth Development Plan Act, as well as the Foreign Exchange Regulation on the Stock Exchange and the Off-Exchange Market, on the Iranian Commodity Exchange noted that all of these deficiencies together make it possible to utilize all possible foreign investment capacity in the capital market. Or the foreign investor due to the ambiguous situation and non-inclusion of the allocation rules It has become confused about specific areas, such as commodity exchanges, and thus is less inclined to invest its capital. Therefore, a thorough examination of all the legal sources of foreign investment in the capital market is necessary in terms of two mother laws: Foreign Investment Promotion and Securities Market Law and their detailed explanation in order to identify and remedy these deficiencies
Keywords:
Stock Market, Securities, Foreign Investment, Legal Challenges