پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد: سید محمد تقی هاشمی، ۱۳۹۶

اثر محلول پاشی نیترات پتاسیم و سولو پتاس بر عملکرد و اجزای عملکرد پنبه در شرایط آبیاری کامل و کم آبیاری

به منظور ارزیابی اثر محلول‌پاشی نیترات پتاسیم و سولوپتاس بر عملکرد و اجزاء عملکرد پنبه در شرایط آبیاری کامل و کم آبیاری، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در شهرستان سبزوار انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل آبیاری در دو سطح کم آبیاری و آبیاری کامل به عنوان فاکتور اصلی و محلول¬پاشی منابع مختلف پتاسیم در پنج سطح عدم محلول‌پاشی (شاهد)، سولوپتاس 5/0%، سولوپتاس 1%، نیترات پتاسیم 5/0% و نیترات پتاسیم 1% به عنوان فاکتور فرعی بودند. محلول‌پاشی پتاسیم در دو مرحله رشد رویشی و آغاز رشد زایشی انجام گردید. نتایج نشان داد که شاخص کلروفیل برگ، تعداد دانه در غوزه و درصد الیاف پنبه تحت تأثیر تیمارهای آبیاری قرار نگرفت. کم‌آبیاری باعث کاهش معنی‌دار ارتفاع بوته، تعداد انشعابات جانبی ساقه، تعداد غوزه در متر مربع، عملکرد وش، عملکرد بیولوژیک، وزن هزار دانه، متوسط وزن غوزه و شاخص برداشت در مقایسه با تیمار آبیاری کامل گردید. محلول‌پاشی پتاسیم، شاخص کلروفیل برگ، تعداد دانه در غوزه و درصد الیاف پنبه را تحت تأثیر قرار نداد، اما باعث افزایش معنی‌دار ارتفاع بوته، تعداد انشعابات جانبی ساقه، متوسط وزن غوزه و وزن هزار دانه پنبه در مقایسه با شرایط عدم محلول‌پاشی پتاسیم گردید. بالاترین مقادیر ارتفاع بوته و تعداد انشعابات جانبی ساقه در تیمار محلول‌پاشی نیترات پتاسیم 1% مشاهده شد. محلول‌پاشی نیترات پتاسیم و سولوپتاس 5/0% بالاترین متوسط وزن غوزه را تولید نمود. بیشترین وزن هزار دانه نیز با محلول‌پاشی نیترات پتاسیم 5/0% درصد به دست آمد. در شرایط آبیاری کامل، محلول‌پاشی سولوپتاس 1% باعث تولید بالاترین تعداد غوزه در واحد سطح شد. این در حالی است که بیشترین تعداد غوزه در واحد سطح در شرایط کم‌آبیاری با محلول‌پاشی نیترات پتاسیم 1% به دست آمد. بالاترین عملکرد وش، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت در شرایط آبیاری کامل، در تیمار محلول‌پاشی نیترات پتاسیم 1% مشاهده شد. با این وجود، محلول‌پاشی پتاسیم تأثیر معنی‌داری بر عملکرد وش و شاخص برداشت در شرایط کم‌آبیاری نداشت. محلول‌پاشی پتاسیم عملکرد بیولوژیک پنبه در شرایط کم‌آبیاری را افزایش داد، اما تفاوت بین تیمارهای محلول‌پاشی پتاسیم معنی‌دار نبود. با توجه به نتایج، دو مرحله محلول‌پاشی نیترات پتاسیم 1% در مراحل رشد رویشی و آغاز رشد زایشی، جهت تولید حداکثر عملکرد پنبه تحت شرایط آبیاری کامل و کم‌آبیاری قابل توصیه می‌باشد.

کلیدواژه‌ها: پنبه، کم‌آبیاری، محلول پاشی، نیترات پتاسیم، سولوپتاس.